#یادداشت فروغ رستگامهر به گزارش نوید صنعت نیوز، افزایش قیمت بنزین یکی از موضوعات پیچیده و مهم اقتصادی است که به شدت تحت تأثیر سیاست‌های داخلی و شرایط بین‌المللی قرار دارد. در حالی که برخی کشورها به دلیل یارانه‌های گسترده، قیمت بنزین را پایین نگه می‌دارند، در کشورهای دیگر قیمت‌ها به طور منظم با شرایط بازار جهانی تنظیم می‌شود. در این گزارش، به بررسی ضرورت افزایش قیمت بنزین با استناد به تجارب جهانی و تحلیل تأثیرات آن خواهیم پرداخت.

مقایسه بین‌المللی

1. کشورهای تولیدکننده نفت

عربستان سعودی:

وضعیت فعلی: عربستان سعودی به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان، قیمت بنزین را به طور نسبی پایین نگه می‌دارد. دولت این کشور به دلیل درآمدهای بالای نفت، قادر است یارانه‌های قابل توجهی به مصرف‌کنندگان ارائه دهد.

تأثیرات: یارانه‌های بنزین باعث ایجاد فشار مالی بر دولت و عدم انگیزه برای کاهش مصرف انرژی‌های فسیلی می‌شود. در سال‌های اخیر، عربستان سعودی به دنبال کاهش وابستگی به نفت و افزایش درآمدهای غیرنفتی از طریق طرح “ویژن 2030” است.ونزوئلا:

وضعیت فعلی: ونزوئلا به دلیل بحران اقتصادی و مشکلات سیاسی، قیمت بنزین را به شدت پایین نگه می‌دارد. یارانه‌های گسترده به دلیل عدم ثبات اقتصادی و تحریم‌ها، مشکلات زیادی را برای تأمین منابع مالی ایجاد کرده است.

تأثیرات: یارانه‌های پایین بنزین در ونزوئلا به ایجاد بحران‌های اقتصادی و کمبود منابع مالی برای دولت منجر شده است. این وضعیت همچنین به قاچاق بنزین و مشکلات عرضه در کشور کمک کرده است.

2. کشورهای واردکننده نفت

آلمان:

وضعیت فعلی: آلمان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان نفت، قیمت بنزین را به طور قابل توجهی بالا نگه می‌دارد و مالیات‌های سنگین بر آن اعمال می‌کند.

تأثیرات: قیمت بالای بنزین در آلمان به کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر منجر شده است. این کشور همچنین به دنبال بهبود کارایی انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است.ژاپن:

وضعیت فعلی: ژاپن نیز به دلیل وابستگی به واردات نفت و هزینه‌های بالای آن، قیمت بنزین را نسبتاً بالا نگه می‌دارد.

تأثیرات: قیمت بالای بنزین در ژاپن به تشویق به استفاده از انرژی‌های جایگزین و بهبود تکنولوژی‌های حمل و نقل عمومی کمک کرده است. این کشور همچنین به دنبال کاهش وابستگی به انرژی‌های فسیلی و افزایش استفاده از انرژی هسته‌ای و تجدیدپذیر است.

وضعیت قیمت بنزین در ایران

در سه سال گذشته، قیمت بنزین در ایران به طور رسمی تغییر نداشته است. این وضعیت به دلیل فشارهای اقتصادی و اجتماعی و عدم توانایی دولت برای تغییر قیمت‌ها به دلیل نگرانی از نارضایتی عمومی و اثرات تورمی است.

تحلیل ضرورت افزایش قیمت بنزین

1. دلایل اقتصادی:

کاهش فشار مالی بر دولت: ثابت نگه‌داشتن قیمت بنزین به طور مصنوعی، فشار مالی زیادی بر دولت وارد می‌کند. افزایش قیمت بنزین می‌تواند به کاهش یارانه‌ها و بهبود وضعیت مالی دولت کمک کند.

تنظیم قیمت‌ها بر اساس واقعیت‌های اقتصادی: با توجه به نوسانات قیمت جهانی نفت و هزینه‌های تولید، تنظیم قیمت بنزین به سمت قیمت‌های واقعی می‌تواند به تعادل بهتر بازار و کاهش وابستگی به یارانه‌های دولتی منجر شود.

2. تأثیرات اجتماعی و محیطی:

کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی: افزایش قیمت بنزین می‌تواند به کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و ترویج استفاده از انرژی‌های جایگزین کمک کند. این امر به نوبه خود به کاهش آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی کمک خواهد کرد.

تأثیرات بر خانوارها: با این حال، افزایش قیمت بنزین می‌تواند فشار مالی بر خانوارها به ویژه اقشار کم‌درآمد وارد کند. این موضوع نیازمند برنامه‌های حمایتی و جبرانی برای کاهش تأثیرات منفی بر اقشار آسیب‌پذیر است.

3. پیش‌بینی تبعات:

تورم: افزایش قیمت بنزین می‌تواند به افزایش هزینه‌های حمل و نقل و تولید منجر شود که به نوبه خود می‌تواند به افزایش قیمت کالاها و خدمات و بروز تورم کمک کند.

اعتراضات اجتماعی: افزایش قیمت بنزین ممکن است به اعتراضات عمومی و نارضایتی‌های اجتماعی منجر شود، مشابه آنچه در گذشته در ایران و سایر کشورها شاهد بوده‌ایم.نتیجه‌گیری

افزایش قیمت بنزین، اگرچه ممکن است به نظر برسد که مشکلات اقتصادی و اجتماعی را به دنبال خواهد داشت، اما از دیدگاه اقتصادی، می‌تواند به بهبود وضعیت مالی دولت، کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و تأثیرات مثبت زیست‌محیطی منجر شود. با توجه به وضعیت ثابت قیمت بنزین در سه سال گذشته و فشارهای مالی و زیست‌محیطی ناشی از آن، نیاز به بازنگری در سیاست‌های قیمت‌گذاری بنزین و تنظیم آن به سمت قیمت‌های واقعی احساس می‌شود.
برای مدیریت تأثیرات منفی احتمالی، پیشنهاد می‌شود که دولت‌ها اقدامات حمایتی از قشرهای آسیب‌پذیر را در نظر گرفته و برنامه‌های جبرانی مناسب را به منظور کاهش فشارهای مالی و اجتماعی اجرا کنند.