نشست بریکس: تغییرات ژئوپلیتیک و آینده قدرت‌های نوظهور

بریکس، به عنوان یک ائتلاف از کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، به یکی از مهم‌ترین نهادهای اقتصادی و سیاسی در سطح جهانی تبدیل شده است. این نشست‌ها، به‌ویژه در دوران تحولات شدید اقتصادی و سیاسی جهان، به دنبال تقویت همکاری‌های چندجانبه و کاهش وابستگی به نظام‌های سنتی مالی و اقتصادی غربی است. نشست اخیر بریکس در روسیه با حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، اهمیت ویژه‌ای دارد و نشان‌دهنده تغییرات در معادلات قدرت جهانی است.

به گزارش نویدصنعت نیوز، بریکس به ائتلافی از پنج کشور بزرگ و نوظهور اشاره دارد که در تلاش برای ایجاد یک نظام جدید اقتصادی و سیاسی در سطح جهانی هستند. این کشورها با توجه به جمعیت وسیع و منابع طبیعی غنی، نقش کلیدی در اقتصاد جهانی ایفا می‌کنند. به‌عنوان مثال، طبق آمار سال ۲۰۲۳، کشورهای بریکس در مجموع حدود ۴۱ درصد از جمعیت جهان و ۲۸ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را به خود اختصاص داده‌اند.

بریکس از سال ۲۰۰۹ به‌طور رسمی آغاز به کار کرد و از آن زمان نشست‌های سالانه برای بحث و تبادل نظر درباره مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برگزار کرده است. این ائتلاف به‌دنبال تقویت همکاری‌های اقتصادی و مالی، به‌ویژه در حوزه‌های تجارت، سرمایه‌گذاری و تکنولوژی، و نیز تأسیس بانک توسعه بریکس (NDB) به‌منظور تأمین مالی پروژه‌های زیربنایی در کشورهای در حال توسعه بوده است.

نشست‌های بریکس اهمیت زیادی دارند، به ویژه در شرایطی که نظام جهانی به‌دلیل بحران‌های اقتصادی و سیاسی در حال تغییر است. در زیر به برخی از دلایل اهمیت این نشست‌ها اشاره می‌کنیم:

بریکس به‌دنبال تغییرات در نظام قدرت جهانی است که به‌طور سنتی تحت سلطه کشورهای غربی بوده است. این ائتلاف به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی و سیاسی، تلاش می‌کند تا جایگاه خود را به‌عنوان یک قدرت مؤثر در سطح جهانی تثبیت کند.

یکی از اهداف اصلی بریکس، گسترش روابط تجاری و سرمایه‌گذاری بین کشورهای عضو است. به‌طور مثال، طبق آمارها، حجم تجارت بین کشورهای بریکس از ۲۶۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ به بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.

کشورهای بریکس در تلاش‌اند تا از وابستگی به نهادهای مالی غربی مانند صندوق بین‌المللی پول (IMF) و بانک جهانی کاسته و ساختارهای مالی مستقل خود را ایجاد کنند. تأسیس بانک توسعه بریکس (NDB) نمونه‌ای از این تلاش‌هاست که به تأمین مالی پروژه‌های توسعه‌ای در کشورهای عضو کمک می‌کند.

بریکس به‌دنبال ارائه راهکارهایی برای حل چالش‌های جهانی مانند تغییرات اقلیمی، امنیت غذایی و بحران‌های بهداشتی است. همکاری در این زمینه‌ها می‌تواند به افزایش ثبات و امنیت جهانی کمک کند.

بریکس به‌عنوان نماینده‌ای از کشورهای در حال توسعه، به دنبال تقویت نقش این کشورها در تصمیم‌گیری‌های جهانی است. این ائتلاف با ارائه یک صدای واحد، می‌تواند منافع کشورهای توسعه‌نیافته را در صحنه جهانی نمایندگی کند.

سفر اخیر مسعود پزشکیان به روسیه برای شرکت در نشست بریکس، نشانه‌ای از توجه ایران به تقویت روابط با کشورهای محور شرق و به‌ویژه اعضای بریکس است. این سفر در شرایطی انجام می‌شود که ایران تحت فشار تحریم‌های غربی قرار دارد و به‌دنبال تقویت همکاری‌های اقتصادی و سیاسی با کشورهای غیرغربی است.

پزشکیان در این نشست به بررسی راهکارهای توسعه همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی، تجارت و تکنولوژی پرداخت. این همکاری‌ها می‌تواند به ایران در مواجهه با چالش‌های اقتصادی و سیاسی کمک کند و فرصتی برای معرفی توانمندی‌های اقتصادی ایران به کشورهای دیگر باشد.

نشست بریکس به‌عنوان یک نهاد اقتصادی و سیاسی مهم، نمایانگر تغییرات در نظام قدرت جهانی است. این ائتلاف به‌دنبال تقویت همکاری‌های چندجانبه و کاهش وابستگی به نظام‌های سنتی مالی غربی است. سفر مسعود پزشکیان به روسیه و حضور در این نشست، نشانه‌ای از تلاش ایران برای تقویت روابط با کشورهای نوظهور و تأمین منافع اقتصادی و سیاسی خود در سطح جهانی است.

بریکس نه‌تنها فرصتی برای کشورهای عضو برای تقویت روابط اقتصادی و سیاسی است، بلکه به‌عنوان یک نیروی محرکه برای تغییر معادلات قدرت در سطح جهانی عمل می‌کند. آینده بریکس به‌ویژه با افزایش تنش‌ها و بحران‌ها در سطح جهانی، می‌تواند به تحولی اساسی در روابط بین‌الملل منجر شود.