پایگاه خبری نوید صنعت نیوز اخبار صنعت، دانش و فناوری
پروژه بن-بروجن مستلزم انتقال بین حوضهای آب از حوضه کم آب زایندهرود به حوضه پرآب و دارای مازاد آب کارون است. این پروژه موجب میشود آبهایی که با هزینههای سنگین از حوضه کارون به حوضه زایندهرود منتقل شده است با صرف هزینههای سنگین اجرا و بهرهبرداری، به حوضه مبدأ بازگردانده شود.
این در شرایطی است که حجم تعهدات و تخصیصهای داده شده دولت در استانهای اصفهان، یزد، چهارمحالوبختیاری به بخشهای شرب، صنعت، کشاورزی بدون احتساب تخصیصدادهشده به پروژه بن-بروجن بالغ بر 1013 میلیون مترمکعب است.
به گزارش نوید صنعت نیوز، مردادماه 1393 بود که رئیسجمهور وقت در سفر به استان چهارمحالوبختیاری، عملیاتیشدن طرح تأمین و انتقال آب بن –بروجن را اعلام کرد.
پروژه بن-بروجن مستلزم انتقال بین حوضهای آب از حوضه کم آب زایندهرود به حوضه پرآب و دارای مازاد آب کارون است. این پروژه موجب میشود آبهایی که با هزینههای سنگین از حوضه کارون به حوضه زایندهرود منتقل شده است با صرف هزینههای سنگین اجرا و بهرهبرداری، به حوضه مبدأ بازگردانده شود. این در شرایطی است که حجم تعهدات و تخصیصهای داده شده دولت در استانهای اصفهان، یزد، چهارمحالوبختیاری به بخشهای شرب، صنعت، کشاورزی بدون احتساب تخصیصدادهشده به پروژه بن-بروجن بالغ بر 1013 میلیون مترمکعب است.
دولت قرار است با دادن تعهدات و تخصیص آب مازاد بر حجم منابع آب در اختیار خود، کمبود آب را از محل تصرف حقابه زیستمحیطی رودخانه، تالاب و نیز حقابه داران سهم آبه بران و حق اشتراکیها تأمین کند که نتیجه این پروژه عمیقشدن بحرانهای اجتماعی در حوضه نحیف زایندهرود خواهد بود؛ چراکه پروژه بن-بروجن به معنای بارگذاری جدید بر زایندهرود است. این در حالی است که بخشهای مهمی از مناطق هدف پروژه بن-بروجن از جمله شهرهای بروجن، فرا دنبه، سفیددشت و برخی دیگر از مناطق و روستاهای تحت پوشش در حوضه آبریز کارون قرار دارد. اجرای پروژه غیرقانونی بن-بروجن به این مفهوم است که آبهایی با هزینه سنگین از حوضه کارون به حوضه زایندهرود منتقل شدند با صرف هزینه سنگین به حوضه آبریز کارون بازگردانده شوند.
طرح بن-بروجن مجوز زیستمحیطی معتبر ندارد و تنها از سوی اداره کل محیطزیست چهارمحالوبختیاری مجوزی برای احداث خط لوله اصلی آن دریافت شده است. مجوز تخصیص طرح بن-بروجن غیرقانونی است؛ چراکه مجوز تخصیص آب این پروژه از سوی معاونت آب و آبفای وزارت نیرو صادر شده است، درحالیکه این مجوز ناقض ضوابط نظامنامه تخصیص آب معاونت آب و آبفای وزارت نیرو در خصوص تخصیص آب از منابع سطحی است. این طرح غیرقانونی، مجوزات ادعایی، ردیف بودجه دریافت کرده است، چراکه مطابق ماده ۵۰ قانون محاسبات عمومی کشور، صرف تعریف ردیف بودجه برای یک طرح نافی لزوم رعایت سایر الزامات قانونی اجرای آن توسط مجریان طرح نیست؛ بنابراین اینکه برخی ذینفعان این طرح غیرقانونی، برخورداری این طرح از ردیف بودجه را مجوزی برای نقض سایر قوانین قلمداد کنند، صرفاً نشانه ضعف سواد حقوقی آنها خواهد بود.
در حال حاضر فقط یک راه برای بهرهبرداری قانونی از طرح بن-بروجن در زمان نسبتاً کوتاه وجود دارد؛ اینکه خط لوله اصلی این طرح از بروجن تا چغاخور ادامه یابد و با بهرهبرداری از طرح انتقال آب سبز کوه – چغاخور از منابع آب انتقالی از حوضه آبریز سبز کوه برای تأمین آب شهرها و روستاهای محور بروجن تا بن استفاده شود. این امر نیازمند بازنگریهای فنی در عملیات اجرائی طرح است؛ اما برای تمکین از قانون، این بازنگریها ضرورت دارد. تأمین آب برای مناطق هدف این طرح از حوضه سبز کوه عمدتاً به طور ثقلی و بدون نیاز به پمپاژ امکانپذیر است، در حال حاضر تخصیص تعریفشده برای طرح سبز کوه – چغاخور ۱۱۲ میلیون مترمکعب برای کشاورزی است، درحالیکه تأمین آب شرب قانوناً باید در اولویت باشد؛ بنابراین دولت باید برای تأمین آب شرب شهرها و روستاهای محور بن-بروجن از حوضه سبز کوه تخصیص تعیین کند و تخصیصی را که از زایندهرود تعریف کرده است، را لغو کند.
رودخانه زایندهرود در اثر بارگذاریهای بیش از ظرفیت با بحرانهای اجتماعی و زیستمحیطی مواجه شده است. تالاب گاوخونی با خشکی کامل مواجه شده است و به کانون تولید ریزگردها تبدیل شده است و 5 استان کشور را تهدید میکند. خشکشدن رودخانه در بخشهای میانی و شرقی حوضه آبریز زایندهرود و روند نابودی آبخوانها در حوضه زایندهرود و فرونشستهایی که از دشتها به دامان شهر رسیده است و با بارگذاری پروژه غیرقانونی بن-بروجن در رودخانه زایندهرود، بحرانهای فلات مرکزی تشدید خواهد شد.
