#پادکست|معمای بنزین؛ آیا راه‌حل، واقعی کردن قیمت‌هاست؟

به گزارش نوید صنعت نیوز، طبق اعلام وزارت نفت ایران افزایش مصرف روزانه بنزین از ۸۸ به ۱۲۲ میلیون لیتر طی دو سال گذشته رسیده است که حاکی از رشد ۳۸ درصدی مصرف است. این در حالی است که به گفته این وزارتخانه، تولید روزانه بنزین در ایران به میانگین ۱۱۰ میلیون لیتر می‌رسد و توان تولید بنزین در کشور حداکثر ۱۰۴ لیتر در روز است. در سال گذشته میزان مصرف بنزین نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱ درصد افزایش‌یافته است و میانگین مصرف کنونی نشان می‌دهد که امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته میزان مصرف بنزین در کشور افزایش‌یافته است. البته این میزان افزایش به طور نسبی است. از برنامه سوم توسعه قرار بود که میزان مصرف بنزین در کشور کاهش یابد؛ اما شواهد حاکی از آن است که در روزهای نخست نوروز امسال مصرف روزانه بنزین حتی از ۱۴۰ میلیون لیتر هم بیشتر شد.

 در همین ارتباط، حمیدرضا صالحی، عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران در گفت‌وگو با خبرنگار نوید صنعت نیوز، اظهار کرد: اصلاح قیمت حامل‌های انرژی باید متناسب باقدرت خرید مردم صورت گیرد و در شرایط کنونی اولویت دولت باید بر کنترل تورم متمرکز شود.
نایب‌رئیس اول کمیسیون انرژی اتاق ایران با دفاع از اصلاح تدریجی و به‌موقع حامل‌های انرژی، با اشاره به سوابق قبلی اشاره کرد که واقعی‌سازی حامل‌های انرژی از برنامه سوم آغاز شده و انتظار این بود که این رویه در برنامه‌های بعدی و در سال‌های بعد هم تداوم پیدا کند که اگر واقعی‌سازی با شیب ملایم طی سال‌های گذشته انجام‌گرفته بود، هر دو هدف کاهش قاچاق و کنترل مصرف تا حدود زیادی محقق می‌شد.
حمیدرضا صالحی، با اشاره به اینکه مجلس هفتم در مقابل روند ملایم واقعی شدن قیمت حامل‌های انرژی مانع ایجاد و طرح تثبیت قیمـت‌ها را با عنوان «عیدی به مردم» تصویب کرد، افزود: با این تصمیم، راه بر اصلاح تدریجی و متناسب قیمت سوخت متناسب بسته شد.
وی افزود: به دلیل استمرار نرخ‌های بالای تورم در اقتصاد ایران، قیمت‌ها هم متأثر از تورم بوده و هرگاه اصلاحات قیمتی به تعویق می‌افتد، به‌مثابه فنری که فشرده شده، در اثر یک تکانه رها شده و شرایط نامساعدتری را ایجاد می‌کند. این تجربه در مورد ارز بارها تکرار شده و هنگامی فنر قیمت ارز از دست سیاست‌گذار رها شده، شوک‌های بزرگی را ایجاد کرده است.
صالحی با بیان اینکه سیاست‌گذاران به دلیل رویکردهای پوپولیستی، اصلاح قیمت سوخت را طی سال‌های گذشته به تعویق انداخته‌اند، ادامه داد: اینکه سیاست‌گذار نسبت به تعدیل قیمت سوخت و سایر کالاها و خدمات متناسب با نرخ تورم اقدام کند، یک ضرورت است. اما مهم‌تر این است که دولت در چه مقطعی و با چه روشی نسبت به اعمال سیاست‌های اصلاحی اقدام کند.
عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران گفت: اگر دولت تصمیم بگیرد که قیمت حامل‌ها را متناسب با تورم افزایش دهد، باید در مورد تقویت قدرت خرید مردم نیز تدابیری بیندیشد. در واقع اگر مشاهده می‌کنیم که قیمت سوخت در کشورهای همسایه واقعی است، در سوی دیگر، دستمزدها و درآمد مردم هم با تورم تعدیل شده است؛ بنابراین، هر اصلاحی باید متناسب باقدرت خرید مردم باشد.
نایب‌رئیس اول کمیسیون انرژی اتاق ایران افزود: قاچاق حامل‌های انرژی به دلیل قیمت‌های غیرواقعی و به نسبت ارزان، منابعی است که از کیسه مردم می‌رود. برای جلوگیری از قاچاق فرآورده‌هایی نظیر گازوئیل و بنزین راه‌حل بهینه، واقعی‌کردن قیمت‌هاست اما متأسفانه شرایط اقتصاد کشور پذیرش چنین راهی در شرایط کنونی را ندارد. دولت باید با تفکیک مسائل سیاسی و اقتصادی در مورد این مسئله در زمان تصمیم‌گیری کند تا از هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی آن کاسته شود.
وی با اشاره به برخی سوءبرداشت‌ها از سخنانش در مورد واقعی‌سازی قیمت بنزین گفت: بدون تردید در حال حاضر راهکار درست افزایش قیمت دستوری نیست. بلکه سیاست‌گذار باید درک کند که اولویتش کنترل تورم و کاستن از فشار تحریم‌ها برای توسعه مراودات خارجی و بهبود فضای کسب‌وکار است. با رفع تحریم‌ها، افزایش درآمدهای نفتی و بهبود معیشت، شرایط برای اصلاحات ساختاری از جمله واقعی‌سازی قیمت حامل‌های انرژی نیز فراهم خواهد شد که بار سنگینی را از روی دوش دولت برمی‌دارد.

 به‌رغم اظهارات مسئولان و متخصصان حوزه انرژی، علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت تا کنون چندین بار هرگونه طرحی برای افزایش قیمت بنزین را رد کرده است و از مردم درخواست کرده که به شایعات توجه نکنند. این در حالی است به گفته نایب‌رئیس اول کمیسیون انرژی اتاق ایران، انرژی متعلق به تمام نسل‌هاست و ای‌کاش مکانیسم بازار سرکوب نمی‌شد تا عرضه با تقاضا هماهنگ می‌شد و راه‌حل معمای بنزین را در واقعی‌کردن قیمت‌ها پیدا می‌کردیم.