ضرورت توزیع رایگان یا ارزان‌قیمت تجهیزات کاهنده مصرف آب

#گفتگو_اختصاصی

مدیر پژوهشکده آبفای دانشگاه صنعتی اصفهان گفت:تنش آب شرب با توزیع رایگان یا ارزان تجهیزات کاهنده مصرف آب بین مشترکین قابل کنترل است.

جهانگیر عابدی کوپایی در گفت‌وگو با خبرنگار نویدصنعت نیوز گفت: اگر چه مصارف آب شهری در مقايسه با مصرف کشاورزی درصد بسیار کمتری را به خود اختصاص می‌دهد، اما با توجه به هزينه‌های هنگفت انتقال، تصفيه و توزيع آب شرب، صرفه‌جويی در مصرف آب در اين بخش نيز می‌تواند منافع قابل ملاحظه‌ای به همراه داشته باشد.

وی افزود: تأمين مصارف آب شرب به علت مسائل بهداشتي نياز اوليه و اساسي انسان به آب و نيز احتمال بروز تنش‌های اجتماعي، از حساسيت و اولويت بيشتری برخوردار است که خود لزوم آينده‌نگری و بهره‌برداری بهينه از منابع موجود در اين بخش با هدف تأمين نيازهای آتي را بيش از پيش نمايان مي‌سازد.

عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به اینکه با وجود اثرات ناشی از گرمایش زمین، تأمین آب شرب از اولویت زیادی برخوردار است، گفت: بنا بر گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در سال 1397 از کل جمعیت شهری حدود 56 درصد، تحت تنش آب شرب قرار داشته اند. از این میزان جمعیت تحت تنش متمرکز در حوضه آبریز فلات مرکزی بسیار چشمگیر است که شامل استانهای متعددی از کشور می‌شود.

عابدی با بیان اینکه در سال 1396 قیمت فروش آب در بخشهای شهری و روستایی به ترتیب حدود 48 و 24 درصد قیمت تمام شده آن بوده است، گفت: راهکارهای مقابله با تنش آب شرب به دو دسته راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدت تقسیم می‌شوند.

راهکارهای کوتاه مدت که عمدتاً بر مدیریت عرضه استوارند، عبارتند از: افزایش تأمین و تولید آب، اجرای طرحهای ارتقای کیفیت آب، افزایش توان ذخیره سازی آب، ترجیحا با اجرای طرحهای مهار سیلابها و تغذیه مصنوعی آبخوانها، تقویت خرید تضمینی آب از سرمایه گذاران سامانه های نمکزدایی به ویژه در استانهای ساحلی.

وی با اشاره به راهکارهای بلندمدت مبتنی بر مدیریت تقاضا و سیاستگذاری کلان بخش آب، گفت: ارتقای بهره وری،کاهش آب به حساب نیامده،فرهنگسازی و تصحیح الگوی مصرف، اصلاح تعرفه ها، اقدامات کاهش مصرف از طریق کاربرد تجهیزات کاهنده مصرف آب شرب بین مشترکین از جمله این راهکارهاست.

عابدی اظهار کرد: بر اساس تعاریف موجود مدیریت بخش آب به دو گروه مدیریت عرضه (تامین آب) و مدیریت تقاضا(شامل توزیع و مصرف) تقسیم می شود. با توجه به محدودیتهای منابع آبی، تمرکز مدیریت در این بخش باید به سمت مدیریت تقاضا سوق پیدا کند.
وی افزود: در بخش مدیریت تقاضا یکی از اساسی ترین زیربخشها، اعمال مدیریت مصرف است. صرفه جويي در مصرف آب همچنين موجب کاهش هزينه‌های هنگفت تصفيه آب وفاضلاب و آثار مخرب زيستمحيطي دفع فاضلاب و نيز صرفه جويي در مصرف انرژی مي‌گردد.

وی راهکار مدیریت مصرف را از دو روش دانست و توضیح داد:کنترل رفتاری با فرهنگسازی، کنترل ابزاری با استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف، کنترل ابزاری تهیه و توزیع لوازم کاهنده مصرف در بین مشترکین از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
وی اضافه کرد:

مطابق بند 8 مصوبه مورخ 23/01/1388هیات محترم وزیران به شرکتهای آب و فاضلاب اجازه داده می‌شود نسبت به در اختیار گذاردن تجهیزات کاهنده مصرف برای مشترکین متقاضی اعم از خانگی و غیره خانگی اقدام و هزینه مربوطه را با درج در قبوض آب بها ظرف یک سال دریافت کنند. این قانون فرصت خوبی را برای توسعه استفاده از لوازم کاهنده مصرف در بین مشترکین به شرکتهای آب و فاضلاب می دهد اما نکته ای که در این مصوبه شاید اجرایی شدن آنرا با چالش مواجه کند قید صریح مشترکین متقاضی در متن این قانون است. بر این اساس شرکتهای آبفا مجاز هستند صرفاً این خدمات را برای مشترکین متقاضی ارائه نمایند. تنها راه باقی مانده توزیع بی قید و شرط و رایگان لوازم کاهنده مصرف یا حتی با قیمت بسیار کم در بین مشترکین در صورت وجود توجیه اقتصادی برای این طرح است.