به گزارش نوید صنعت نیوز، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش بررسی وضعیت آلایندگی ازن در آلودگیهای کشور به مطالعه موردی وضعیت این آلاینده در شهر تهران پرداخته است و بر این نکته تأکید ورزیده که وضعیت آلاینده ازن در آلودگی هوای کشور سالبهسال وخیمتر شده است.
در گزارش اخیر مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی به این نکته اشاره شده است که در سالهای اخیر آلاینده ازن در روزهای گرم سال اهمیت بالایی پیدا کرده است. وضعیت این آلاینده در شهر تهران سالبهسال وخیمتر میشود. بهنحویکه تعداد روزهای نامطلوب از لحاظ این آلاینده از یک روز در سال 1395 به 47 روز در سال 1401 افزایشیافته است. در سال جاری و تا نیمه مردادماه، شهر تهران 17 روز کیفیت هوای نامطلوب داشته که عامل آن ازن بوده که البته نسبت به مدت مشابه سال گذشته این رقم 12 روز کاهش داشته است.
عوامل متعددی در شکلگیری و شدت آلودگی ازن نقش دارند که برخی از آنها قابلکنترل و برخی دیگر غیرقابلکنترل هستند. ازن یک آلاینده ثانویه است و بر اثر برهمکنشهای شیمیایی سایر گازها در جو تولید میشود. مهمترین عامل تأثیرگذار در شدت آلاینده ازن، غلظت آلایندههای پیشساز آن است. دو آلاینده ترکیبات آلی فرار و اکسیدهای نیتروژن مهمترین آلایندههای پیشساز ازن هستند و معمولاً با کاهش ترکیبات آلی فرار و افزایش اکسیدهای نیتروژن غلط ازن در جو کاهش مییابد. البته نحوه انتشار آلایندههای پیش ساز، تابش نور خورشید و گرمای هوا نیز برای شکلگیری ازن ضروری است و به همین دلیل است که این آلاینده در روزهای گرم سال و ساعات اوج گرما در طول شبانهروز بیشترین غلظت را دارد.
آلاینده ازن: یک تهدید رو به رشد برای سلامتی و محیط زیست
ازآنجاییکه منابع متحرک مهمترین عامل انتشار آلایندههای پیشساز ازن هستند، مدیریت این منابع انتشار نقش مؤثری در کنترل آلاینده ازن در شهرها دارد. علاوهبرآن اجرای طرح کهاب در جایگاههای سوخت نیز از جمله راهکارهای مؤثر در کاهش ازن است. با بررسی گزارشها کیفیت هوا در شهر تهران در سالهای گذشته در مییابیم که وضعیت آلاینده ازن روبهافزایش است.
تنفس آلاینده ازن منجر به بروز آثار کوتاهمدت و بلندمدت بر سلامتی انسان میشود. در زمان مواجهه با این آلاینده معمولاً احساس درد سینه، سوزش گلو و چشم و سردرد به وجود میآید و در صورت تداوم تنفس این آلاینده بیماریهای جدیتری در دستگاه تنفسی انسانمانند عفونت ریه، ایجاد التهاب و زخم در ریه و در نهایت سرطان ریه پدیدار میشود. علاوه بر آثار مخرب آلاینده ازن بر سلامت انسان، وجود این آلاینده تاثیرات سویی بر سلامت جانداران و گیاهان داشته و این موارد در کنار تغییر ماهیت ترکیب شیمیایی تروپوسفر و آثار گلخانهای بر اهمیت کنترل آن میافزاید.
در این گزارش اخیر مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی بهترین روش برای کنترل این آلاینده، کنترل آلایندههای پیشساز آن است که باتوجهبه منابع اصلی انتشار راهکارهایی مانند اسقاط وسایل نقلیه فرسوده، افزایش نظارت بر آلایندگی وسایل نقلیه از طریق معاینه فنی، بهبود سیستمهای کنترل انتشار بخارات بنزین در وسایل نقلیه، اجرای طرح کهاب، بهبود بازدهی نیروگاههای صنایع و استفاده از تجهیزات فیلتراسیون گازهای خروجی آنها، بهبود بازدهی سیستمهای احتراقی گرمایشی توصیه شده است.